Zawartość alkoholu we krwi

Ten artykuł od 2014-01 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.

Uwagi: brak wiarygodnych źródeł odnośnie do innych krajów.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Zawartość alkoholu we krwi – ilość alkoholu etylowego we krwi, określana najczęściej w promilach (1 promil oznacza 100 mg alkoholu w 1 dl (decylitrze) krwi).

Najbardziej wiarygodne wyniki w zakresie zawartości alkoholu we krwi daje laboratoryjne badanie krwi. W następnej kolejności są to wyniki alkomatu, który jednak określa zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.

Zawartość alkoholu we krwi wykorzystywana jest przez policję w sposób określony przez prawo karne.

Zawartość alkoholu we krwi a zachowanie

Zawartość alkoholu	Typowy objaw
0,3‰	rozproszona uwaga
0,8‰	pobudliwość, upośledzenie koordynacji ruchowo-wzrokowej, obniżony krytycyzm
1,5‰	zaburzenia równowagi, błędy w logicznym myśleniu, opóźnienie czasu reakcji, agresywność, brawura
2 ‰	zaburzenia mowy, senność, obniżenie kontroli zachowania i poruszania się
4 ‰	senność, możliwość zapadnięcia w śpiączkę
4–5 ‰	zatrucie, śmierć (dawka śmiertelna ma charakter orientacyjny, znane są przypadki przeżycia przy o wiele większych dawkach)

Powyższa tabela ma jedynie orientacyjny i uogólniony charakter, ze względu na wielorakość zmiennych w przypadku konkretnej jednostki.

Historia

Badanie zawartości alkoholu we krwi upowszechniło się w krajach rozwiniętych już w pierwszych dekadach XX wieku. Używano wówczas skali podobnej do dzisiejszej, z tym, że powszechnie za stan wpływający niekorzystnie na prowadzenie pojazdów lub na inne czynności motoryczne uznawano dopiero zawartość alkoholu we krwi na poziomie 1 promila^{[potrzebny przypis]}.

Odnotowane rekordy

W 1995 kierujący samochodem Tadeusz S. pod wpływem alkoholu spowodował wypadek, mając we krwi 14,8 promila alkoholu. Mężczyzna zmarł kilkanaście dni później na skutek odniesionych w wypadku obrażeń^[1].

Jedna z najwyższych odnotowanych zawartości alkoholu we krwi dotyczy 45-letniego mężczyzny z Makowa-Kolonii, który w 2009 przeżył przy 12,3 promila^[2].

22,3 promila alkoholu we krwi zmierzono u kierowcy, który pod koniec maja 2012 w Dobrołęce (gmina Olszewo-Borki) doprowadził do śmiertelnego wypadku drogowego, prowadząc samochód osobowy. Wynik badania potwierdził rzecznik prasowy Komendy Miejskiej Policji w Ostrołęce. Istnieje jednak duże prawdopodobieństwo, że próbka krwi została zanieczyszczona, gdyż nie została pobrana z żyły, a z rany poszkodowanego. Mężczyzna zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku^[1].

W lipcu 2013 30-letni mężczyzna z Alfredówki (woj. podkarpackie) przeżył, mając 13,74 promila we krwi^[3]^[4].

Szacowanie zawartości alkoholu we krwi

Podjęto wiele prób oszacowania zawartości alkoholu we krwi. Nie są one dokładne, ponieważ zbyt wiele czynników wpływa na tę zawartość. Przydatne mogą być jednak w samookreśleniu.

Spożywanie pokarmów przed, w trakcie, lub po piciu alkoholu opóźnia wchłanianie: szczytowe stężenie alkoholu u osoby pijącej na czczo pojawia się po 0,5–1 godzinie, u pijącej „na pełny żołądek” – po 1,5–3 godzinach. Przeciętnie człowiek spala w ciągu godziny od 0,12 do 0,15 promila alkoholu zawartego we krwi.

Wzór Erika Widmarka

Najpopularniejszy wzór stworzył Erik Widmark:

P={\frac {A}{K\cdot W}}

gdzie:

P – zawartość alkoholu we krwi w promilach,
A – ilość wypitego czystego alkoholu w gramach (pamiętać należy, że zawartość alkoholu w napojach podaje się zazwyczaj w procentach objętościowych, dlatego 500 ml wódki o zawartości 40% alkoholu zawiera 200 ml, czyli 160 g alkoholu),
K – współczynnik wynoszący (w przybliżeniu) 0,7 dla mężczyzn i 0,6 dla kobiet (związany z zawartością wody w organizmie),
W – masa ciała w kilogramach.

Metoda porcji standardowych

Bardzo przybliżona metoda samookreślenia momentu w którym można zasiąść za kierownicą. Opiera się na liczeniu porcji standardowych^[5], czyli ilości napojów alkoholowych, które zawierają 10 g czystego alkoholu. Np:

250 ml piwa 5% to 10 g alkoholu etylowego,
100 ml wina 12% to 10 g alkoholu etylowego,
30 ml wódki 40% to 10 g alkoholu etylowego.

Szybkość rozkładu alkoholu u mężczyzn wynosi 10–12 g/h, u kobiet 8–10 g/h. Przyjmując wartość średnią, czyli 10 g, można założyć, że w ciągu jednej godziny wątroba spala jedną porcję standardową.

Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi

Dopuszczalna zawartość alkoholu we krwi w niektórych krajach pozwalająca prowadzić pojazdy mechaniczne.

Kraj	Promile
Albania	0,1‰
Andora	0,5‰
Australia	0,5‰^[7]
Austria	0,5‰
Belgia	0,5‰
Białoruś	0,3‰
Bośnia i Hercegowina	0,5‰
Bułgaria	0,5‰
Chorwacja	0,5‰ (u kierowców w wieku 16–24 lata oraz kierowców zawodowych, wykonujących pracę – 0,0‰)^[8]
Cypr	0,5‰
Czechy	0,0‰
Dania	0,5‰
Estonia	0,2‰^[9]
Finlandia	0,5‰
Francja	0,5‰
Grecja	0,5‰
Hiszpania	0,5‰
Holandia	0,5‰
Irlandia	0,5‰ (0,2‰ dla kierowców posiadających prawo jazdy mniej niż 2 lata)
Islandia	0,5‰
Izrael	0,5‰
Liechtenstein	0,8‰^[10]
Litwa	0,4‰^[11]
Luksemburg	0,5‰ (Dla kierowców zawodowych oraz kierowców początkujących – 0,2‰)
Łotwa	0,5‰
Macedonia Północna	0,5‰
Malta	0,8‰
Niemcy	0,5‰ (u kierowców mających prawo jazdy krócej niż 2 lata i/lub wiek poniżej 25 lat – 0,0‰)
Norwegia	0,2‰
Polska	0,2‰
Portugalia	0,5‰
Rosja	0,3‰
Rumunia	0,0‰
Słowacja	0,0‰
Słowenia	0,5‰
Stany Zjednoczone	0,8‰^[12]
Szwajcaria	0,5‰
Szwecja	0,2‰
Turcja	0,5‰
Ukraina	0,2‰
Węgry	0,0‰
Wielka Brytania	0,8‰ (Szkocja od 15 grudnia 2014 – 0,5‰)
Włochy	0,5‰

W Polsce prawo o ruchu drogowym zabrania^[13]:

kierowania pojazdem, prowadzenia kolumny pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt osobie w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi definiuje^[14]

stan po użyciu alkoholu – pomiędzy 0,2 i 0,5‰,
stan nietrzeźwości – powyżej 0,5‰.

Przypisy

↑ ^a ^b Śmiertelny rekord: Kierowca z powiatu ostrołęckiego miał 22 promile alkoholu! Zginął w wypadku.
↑ 12 promili we krwi. Rekord!. Gazeta.pl Wiadomości, 2009-03-17. [dostęp 2012-12-31].
↑ Miał 13,74 promila alkoholu we krwi. I przeżył. Rekord świata?. Gazeta.pl Wiadomości, 2013-08-07. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-11)].
↑ Mężczyzna miał 13,74 promila alkoholu i przeżył. onet.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
↑ Alkohol i kierowca, s. 3. alkomaty.biz. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-05)]., oprac. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
↑ European status report on road safety. WHO Europe, 2009. [dostęp 2012-04-01]. (ang.).
↑ Blood alcohol levels. Alcohol and Drug Foundation (Australia). [dostęp 2023-06-19]. (ang.).
↑ Informacje dla kierowców.
↑ Liiklusseadus. Riigi Teataja. (est.).
↑ Liechtenstein travel advice. Foreign and Commonwealth Office. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).
↑ Litwa. Przepisy drogowe.
↑ Drunken / Impaired Driving. [w:] NCSL [on-line]. National Conference of State Legislatures. [dostęp 2017-10-30]. (ang.).
↑ Art. 45 ustawy z dn. 20.06.1997 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 988, ze zm.).
↑ Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy z dn. 26.10.1982 roku (Dz.U. z 2023 r. poz. 2151).

Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.

[Ostrołęka-1] Śmiertelny rekord: Kierowca z powiatu ostrołęckiego miał 22 promile alkoholu! Zginął w wypadku.

[2] 12 promili we krwi. Rekord!. Gazeta.pl Wiadomości, 2009-03-17. [dostęp 2012-12-31].

[3] Miał 13,74 promila alkoholu we krwi. I przeżył. Rekord świata?. Gazeta.pl Wiadomości, 2013-08-07. [dostęp 2013-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-11)].

[4] Mężczyzna miał 13,74 promila alkoholu i przeżył. onet.pl, 2013-08-08. [dostęp 2013-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].

[5] Alkohol i kierowca, s. 3. alkomaty.biz. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-05)]., oprac. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

[6] European status report on road safety. WHO Europe, 2009. [dostęp 2012-04-01]. (ang.).

[7] Blood alcohol levels. Alcohol and Drug Foundation (Australia). [dostęp 2023-06-19]. (ang.).

[8] Informacje dla kierowców.

[9] Liiklusseadus. Riigi Teataja. (est.).

[10] Liechtenstein travel advice. Foreign and Commonwealth Office. [dostęp 2018-08-24]. (ang.).

[11] Litwa. Przepisy drogowe.

[12] Drunken / Impaired Driving. [w:] NCSL [on-line]. National Conference of State Legislatures. [dostęp 2017-10-30]. (ang.).

[13] Art. 45 ustawy z dn. 20.06.1997 roku (Dz.U. z 2022 r. poz. 988, ze zm.).

[14] Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy z dn. 26.10.1982 roku (Dz.U. z 2023 r. poz. 2151).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]